Mirastan mal kaçırma davası teriminin bir diğer adı da muris muvazaası davası olmaktadır. Miras hukuku terimlerine göre muris kelimesinin anlamı vefat eden kişidir. Muris hayatta olduğu dönemde mirasçılarından mal kaçırmak için haksız şekilde; mal bağışı, ölene kadar bakım şartına göre mal bırakma, hileli satış vb. işlemler yaparsa mirastan mal kaçırma işlemi yapmış olur.
Muvazaa yani mirastan mal kaçırma işleminin olduğunun beyanı için 3 temel şartın gerçekleşmiş olması gerekir. Bunlar;
- Üçüncü kişileri aldatmaya yönelik işlem yapılmış olmalıdır
- Taraflar arasında muvazaalı işlem yapılması için anlaşma gerçekleşmelidir
- Gerçek amaca yönelik olarak yapılan anlaşmada bilerek uyumsuzluk etkeni gerçekleşmiş olmalı
Muris muvazaasındaki en temel amaç, saklı pay sahibi olan mirasçıların ilerde tenkis davası açmasına engel olacak şekilde işlem yapılmasıdır.
Muris Muvazaa Davası
Mirastan mal kaçırma davası açılabilmesi için bilinmesi gereken bazı temel unsurlar vardır. Bunlara örnek olacak mahkeme ve şart bilgilerinin bazıları şu şekildedir;
- İş bu dava taşınmazın bulunduğu yerdeki asliye hukuk mahkemesine başvurularak açılmalıdır
- Dava, miras bırakanın ölümünden sonra istenilen tarihte açılabilir. Yani zaman aşımı kuralına tabii değildir
- Davada ispat yükümlülüğü uygulaması vardır. Yani davayı açan davacı taraf, mahkemeye mal kaçırmanın gerçekliğini ispat etmelidir
- Dava sürecinde avukatla çalışma zorunluluğu yoktur. Fakat süreç içerisinde yer alan işlemlerin yoğunluğu ve hak kaybı yaşanmaması için avukatla çalışma yapılması tavsiye edilmektedir.
Bağış Yoluyla Mirastan Mal Kaçırma
Mirastan mal kaçırma davası açılmasının nedenlerinden biri de, mirasçıları haksızlığa uğratacak bağış yapılmasıdır. Bağış yapılarak miras paylarında haksızlığa uğrayan mirasçıların haklarını iade alabilmeleri için açabilecekleri bazı davalar olmaktadır. Bunlar;
Tereke davası: Bu dava türü; mirasçıların belirlenmesini, miras varlığının belirlenmesi ve borçların tahsilinin belirlenmesi için açılabilir. Ayrıca bağış yoluyla bırakılan mirasa yönelik haksızlık yaşayan diğer mirasçıların hakları da iş bu davayla korunma altına alınır.
Tenkis davası: Miras hukukuna göre, miras bırakan yaşadığı sürece de mirasçıların haksızlığa uğrayacağı şekillerde miras dağılımı yapamaz. Bu sebeple de bağış yoluyla diğer mirasçıların haksızlığa uğratılması neticesinde tenkis davası açılabilir.
Muvazaa davası: Bağış yapıldığı için haklarının kısıtlandığını ve miras dağılımında mağduriyete uğradığını düşünen mirasçılar tarafından muvazaa davası açılabilir.
Yukarıda belirtilen vb. diğer durumlarda mirastan mal kaçırma davası açılarak, mirasçının yaşamış olduğu mağduriyetin giderilmesi sağlanabilir.