Soyadı kanunu ve kadınlar başlıklı yazı içeriğimizde, yapılan kanuni değişiklikler sonucunda kadınların soyadı haklarına dair olan kazanımlarından bahsedeceğiz. Kişilerin kimliklerinin belirlenmesindeki en önemli unsurlardan biri, kullanmış oldukları soy isimleri olmaktadır. Soyadı, doğumla birlikte kazanılır ve belli başlı etkenlerden dolayı kullanılan soyadında değişiklik yapılabilir.
Soyadı değişikliği, kişinin kendi talebi doğrultusunda yapılabileceği gibi yaşamış olduğu resmiyet neticesinde de yapılabilir. Eğer bir kişi, kullanmış olduğu soyadı sebebiyle hayatında zorluklar yaşıyorsa mahkemeye başvuru yaparak, soyadının değiştirilmesini talep edebilir. Bahsi geçen talebin nedeni, kanunen de geçerli olarak belirtilen bir nedene dayanmalıdır.
Türk medeni hukuku madde 187 gerekliliğince, kadın evlilik birliğiyle kocasının nüfusuna geçer ve bu sebeple de kocasının soyadını kullanır. Fakat bu madde içeriği son yıllarda değişikliğe uğramıştır.
Kızlık Soyadını Kullanma
Soyadı kanunu ve kadınlar arasında olan en etkili değişiklik, kadınların evlilik birliğindeyken istedikleri şekilde soyadı kullanma haklarını kazanmalarıdır. Kanun içeriğinde yapılan değişiklikle, evlilik birliğine giren kadınlar talepleri doğrultusunda;
- Sadece kocasının soyadını kullanabilir
- Hem kocasının soyadını hem de kızlık soyadını kullanabilir
- Sadece kızlık soyadını kullanabilir
Eski kanun geçerliliği olduğu dönemde, evlilik birliği nedeniyle kocasının soyadını kullanmaya başlayan pek çok kadın, güncel hayatlarında zorluk yaşamaktaydı. Özellikle iş alanında belirli bir kariyer sahibi olarak soyadı ile tanınan kadınlar, soyadının değişmesi nedeniyle maddi kayıplar yaşamaya başlamıştır. Pek çok kadının aynı yönde oluşan talepler sonrasında, kanunen değişiklik meydana gelmiş ve Yargıtay kararları da bu yönde ilerlemiştir.
Evlendikten Sonra Sadece Kızlık Soyadını Kullanma
Soyadı kanunu ve kadınlar hakkında yapılan değişikliğe göre, kadınlar evlendikten sonra istekleri doğrultusunda, sadece kızlık soyadlarını kullanabilirler. Medeni hukuk sisteminde yapılan değişikliklerden biri de, madde 187 içeriği için geçerli olmuştur.
Türk medeni hukuku madde 187 içeriğine göre “Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna ya da daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını kullanabilir. Daha önce iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilir”
Sadece kızlık soyadını kullanmak isteyen kadın, evlilik birliğinin kurulmasıyla birlikte aile mahkemesine başvurarak dava açma hakkını kullanır. Bulunulan yerde aile mahkemesi yoksa asliye hukuk mahkemesine konu hakkında başvuru yapılarak dava açılabilir.